رضامراد صحرایی در برنامه زنده «پرسشگر» شبکه آموزش سیما اظهار کرد: سال تحصیلی را با شعار محوری «مدرسه قوی، ایران قوی» آغاز کردیم و اتفاقات زیادی بعد از این شعار افتاد. گفتمانی شکل می‌گیرد تا به مدرسه برگردیم که مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی بود. ایشان فرمودند: «اگر 20 سال قبل، کارهایی در مدرسه می‌کردیم، امروز با مشکلات موجود مواجه نبودیم.

راز قوی شدن مدرسه، داشتن برنامه آموزشی قوی است
وی خاطرنشان کرد: گفتمان «مدرسه قوی، ایران قوی» یک گفتمان کنشگرانه، پیشگیرانه و پیش‌بینانه است. یعنی به جای آن‌که در اندیشه رفع بیکاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باشیم، دانش‌آموز را به‌گونه‌ای باید تربیت کنیم که بیکار نماند‌ و به جای آن‌که در نگرانی حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی باشیم، دانش‌آموزان را به‌گونه‌ای ‌بار بیاوریم که اساسا دچار آسیب اجتماعی نشوند. راز قوی شدن مدرسه، داشتن برنامه آموزشی قوی است که چند مولفه دارد. معلم، کتاب، فضای مدرسه و مسائل دیگر از ارکان و مولفه‌های آموزش قوی هستند.
آموزش‌وپرورش امسال 153.5 میلیون جلد کتاب درسی چاپ و در اختیار مردم قرار داده است‌
وزیر آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی را موتور محرک و قلب نظام آموزشی کشور دانست و گفت: اگر ۱۲ سال پیش که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به تصویب رسید آن‌طور که باید به سند توجه می‌شد، اتفاقات خیلی خوبی می‌افتاد. اولین راهکار سند تحول (راهکار 1 – 1) به طراحی برنامه درسی ملی اشاره می‌کند و راهکار 23 سند نیز برنامه درسی و پژوهش را دربرمی‌گیرد. یکی از افتخارات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی این است که امسال 153.5 میلیون جلد کتاب درسی چاپ و در اختیار مردم قرار داده است.

تدوین پیش‌نویس نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین
وی با بیان اینکه پژوهشگاه مطالعات، سرمایه‌ای بی‌نظیر برای آموزش و پرورش است، اظهار کرد: پژوهش‌های سریع از جمله غیرحضوری شدن آموزش در آلودگی هوا و... را به این پژوهشگاه می‌سپاریم. در سند تحول بنیادین چند کار بزرگ را شروع کرده‌ایم. سند کف مدرسه یعنی برای تحقق سند چه کارهای کرده‌ایم و به مرحله اجرا رسانده‌ایم. تدوین پیش‌نویس نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین، یکی از کارهای مهم پژوهشگاه است.
امسال آزمون سنجش ملی برای دانش‌آموزان پایه‌های ششم و نُهم برگزار می‌شود
صحرایی در خصوص آزمون سنجش دوره‌ای دانش‌آموزان خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم توسعه، تصویب کرده‌ایم که هر سال ۴ آزمون برگزار کنیم. تاکنون هیچ سنجش ملی از میزان اثرگذاری آموزش‌ها نداشتیم. نظام آموزشی ما ۴ دوره ۳ ساله است که در پایان هر دوره باید بدانیم دانش‌آموز به چه توانایی باید برسد و سپس باید بسنجیم که چقدر به توانمندی مذکور رسیده است. امسال سنجش ملی برای دانش‌آموزان پایه‌های ششم و نُهم را دنبال می‌کنیم که این سنجش، بیشتر سنجش خود ماست که ببینیم نظام آموزشی تا چه میزان در رسیدن به اهداف خود موفق بوده است.

فعالیت ۷۰۰ پژوهشسرای دانش‌آموزی در کشور
وی با بیان اینکه ۷۰۰ پژوهشسرای دانش‌آموزی در کشور داریم که یک سرمایه ملی است، افزود: بچه‌ها روزانه طبق مطالعات صورت‌گرفته بین 2 تا 3 ساعت در فضای مجازی هستند. رمزینه‌هایی در کتاب‌های درسی درج شده که دانش‌آموزان هنگام حضور در فضای مجازی می‌توانند این رمزینه‌ها را باز کنند.

هوش مصنوعی در دستورکار آموزش و پرورش
صحرایی با تاکید بر اینکه کتاب اساسا راهنماست و همه چیز در کتاب درسی نیست، ادامه داد: بچه‌ها باید یاد بگیرند و این رمزینه‌ها را اسکن کنند که به یادگیری بیشتر آن‌ها کمک می‌کند و تمام این‌ها در راستای عدالت آموزشی است. ضمن اینکه سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و مرکز مطالعات آموزش و پرورش در مورد هوش مصنوعی هم کار می‌کنند.
وزیر آموزش و پرورش گفت: الان مدرک دیپلمی که دانش‌آموزان می‌گیرند، جز اینکه مدرکی برای ورود به دانشگاه است، کاربرد دیگری ندارد. بنابراین تمام حرف‌ها در مورد مهارت‌آموزی و تحول در کتاب‌های درسی، درست است و پیدا کردن راهکاری که حاصل جمع موضوعات مذکور باشد در دستور‌کار است.
وی درباره نظرات مختلف مردم‌ در‌خصوص تغییر و تحول کتب درسی تصریح کرد: یکی از شیوه‌های گفتمانی بنده با همکاران این است که همواره سعی می‌کنم زبان مردم باشم تا دغدغه آن‌ها را بشنویم و واکنش نشان دهیم و به مردم بگوییم که می‌دانیم از ما چه می‌خواهید. مجموع دانش‌آموزان ما از جمعیت خیلی از کشورهای جهان زیاد است. تغییر در نظامی که کل این‌ها را می‌خواهد پوشش دهد باید بسیار برنامه‌ریزی‌شده و حساب‌شده باشد.

ضرورت تغییر در برنامه درسی
صحرایی با بیان اینکه برنامه مطلقا باز در هیچ کجای دنیا نداریم، خاطرنشان کرد: اگر یک درصد از انعطاف را شروع کنیم، بسیاری از تغییرات اتفاق می‌افتد. دولت سیزدهم اهتمام به تغییر حساب‌شده دارد. تغییر و تحول درسی به تغییر در کتاب‌ها تقلیل یافته در حالی که تغییر در واقع در برنامه درسی است.
وی با اشاره به آغاز اجرای برنامه روز بدون کیف در مدارس و قدردانی از اجرای این برنامه گفت: به معلمان عرض می‌کنم که کتاب‌ها اسباب شما هستند نه ارباب شما؛ معلم خوب از کتاب به عنوان ابزار کار استفاده می‌کند اما خیلی از معلمان در اثر عدم به‌روز‌آوری خود، تبدیل به بنده کتاب می‌شوند. معلمان باید بدانند مبتنی بر چیزی که بچه‌ها به آن باید برسند، انعطاف دارید. اگر بچه‌ها را در کار درگیر کنیم آن را به یاد خواهند داشت اما اگر درگیر کتاب کنیم‌، هیچ چیزی یاد نخواهند گرفت.
صحرایی در خصوص سنجش پایان هر دوره تحصیلی ابراز کرد: این طرحی است تا بدانیم که بچه‌ها در پایان هر دوره آموزشی به چه رسیده‌اند. آخر کار را باید به معلمان نشان داده و سپس کتاب را در اختیارش قرار دهیم. معلمان کتاب را تکمیل می‌کنند.
وی خطاب به دست‌اندرکاران نظام حکمرانی کشور به‌ویژه قانونگذاری و بودجه بیان کرد: وقتی ۳۰۰ هزار معلم را وارد آموزش و پرورش کردیم که دوره‌ای ندیده بودند، امروز این مشکلات را می‌بینیم. معلم اگر آماده ایفای نقش نباشد، بهترین کتاب دنیا را هم بدهیم، کاری از درستش برنمی‌آید اما اگر آماده ایفای نقش باشد، بدون کتاب هم به نتیجه مورد نظر می‌رسد.
صحرایی با بیان اینکه این تغییر تدریجی است، خاطرنشان کرد: سرعت تغییر در ابتدا کُند است اما مهم این است که تحول را پذیرفته‌ایم.
دانش‌آموزان متقاضی رشته روزنامه‌نگاری هستند/ فعالیت 6500 دانش‌آموزخبرنگار در پانا
صحرایی با بیان اینکه ۲۰۰ رشته در آموزش فنی‌وحرفه‌ای دایر کرده‌ایم و هنرستان‌های جوار صنعت تاسیس شده است، افزود: هر کجا از ما رشته می‌خواهند به سرعت ایجاد می‌کنیم.‌ برای مثال؛ رشته روزنامه‌نگاری را می‌خواهند و اشکالی هم ندارد چرا که دانش‌آموزان علاقه‌مند به این رشته و متقاضی آن هستند. مثلا؛ 6500 دانش‌آموزخبرنگار در خبرگزاری پانا داریم که علاقه‌مند به این حرفه هستند. مهم این است که در مسیر تحول قرار گرفته و آن را شروع کرده‌ایم اما تحول با پختگی باید پیش برود.
وزیر آموزش و پرورش در بخش دیگری از سخنان خود گفت: پُر از غصه می‌شوم وقتی می‌بینم که بچه روستایی تا پنجم ابتدایی درس می‌خواند و در ادامه از تحصیل بازمی‌ماند. زنده به گور کردن دختران برای معلم یعنی استعدادی شکوفا نشود و تو (وزیر) مسئول آن عدم شکوفایی باشد. اگر تغذیه خوب به دانش‌آموزان نرسد و امکان و ظرفیت انتقال دانش‌آموزان چند روستا به یک روستای دیگری فراهم نباشد، همه این‌ها دغدغه هستند.
وی تاکید کرد: همه باید متحول شویم تا نظام آموزش و پرورش متحول شود. دستگاه‌هایی که برای آینده کشور برنامه‌ریزی می‌کنند باید بدانند هر چه لازم است برای شکوفا‌کردن استعدادها باید در اختیار آموزش و پرورش قرار دهند.

باید آموزش و پرورش به اولویت اول کشور تبدیل شود
صحرایی با تاکید بر اینکه باید اولویت‌بندی کنیم و آموزش و پرورش به اولویت اول کشور تبدیل شود، افزود: این قصه پُرغصه هر روز ماست که بگوییم مدرسه، جایی است که کشور از آنجا باید ساخته شود و برای این دقیقه‌ای فروگذار نخواهیم کرد با تمام توان ادامه خواهیم داد.
وزیر آموزش و پرورش گفت: برای رئیس‌جمهوری نیز دغدغه در همین سطح است و وقتی مشکلات را به ایشان می‌گویم، ‌بیش از من و پیش از من به دنبال تحقق موضوع است اما تحول باید اتفاق بیفتد.
وی افزود: تحول یعنی سخن شهید آوینی که گفت‌ «کسانی که عامل تحول هستند اگر در فضای دوران خود باشند، تحول اتفاق نمی‌افتد» و تحول یعنی سخن شهید طهرانی‌مقدم که گفت‌ «فقط انسان‌های ضعیف به اندازه اعتبارات خود کار می‌کنند.» و البته مجلس شورای اسلامی و سازمان‌های برنامه و بودجه و اداری و استخدامی نیز باید به تحول در آموزش و پرورش توجه داشته باشند. مدرسه یک کابینه است که همه اجزا باید باشند که خوب کار کند. ‌سرایدار که بیش از ۲۰ سال جذب نکرده‌ایم و متصدی آزمایشگاه و... نیز هر کدام از ارکان تربیت هستند که همه باید با هم باشند که بتوانند اهداف مدرسه را پیش ببرند.

سند تحول بنیادین‌ میثاق ملی است
صحرایی تصریح کرد: مدرسه، نقطه اتکای ملت و دولت و کانون تربیت محله است. مدرسه‌ای که سند تحول بنیادین می‌خواهد توسط آموزش و پرورش ساخته نمی‌شود بلکه توسط دولت و مجلس ساخته می‌شود و اگر مدرسه تراز سند تحول ساخته شود، دیگر نیازی به کمپ ترک اعتیاد و مقابله با آسیب‌های اجتماعی نداریم و هر چه برای ساختن مدرسه تراز سند تحول کم بگذاریم در مقابله با آسیب‌های اجتماعی باید هزینه کنیم.
وی افزود: سند تحول بنیادین‌ میثاق ملی است و برای همه دستگاه‌ها و نهادها تکلیف دارد و وظیفه آموزش و پرورش، نهادینه کردن آن است. تمام دستگاه‌ها تکلیف دارند و باید بدانند هر چه برای اجرای سند تحول بنیادین، کار کنند به همان میزان در آینده ایران برنامه‌ریزی کرده‌اند.